Sabaw nan Bas-oy

Human na an mga pista. Maghandum na sab nan lami na bas-oy hasta lauja kun pasingud na an pista nan Carrascal hasta Cantilan. Inday uno sab lagi jaon bas-oy na amo may gajod hanapon hasta harog kun bisperas. Amoy may gud kuno madali pagluto. Magbantay lamang kay kun hamok na sebo di jaon hibay-an na arang kapaso kay di man mo-aso. May balitaw kuno nagpahihigop nan sabaw sa Panikian, nay, kay pinta man baja kapaso! Marajaw gan kay sa ija likod an bintana, nahibuga nija an sabaw, basta hayoy an tanom na hopi sa ubos nan bintana tungod sa kapaso!

Magsugod na sab an klase sa lunes. An mga nanay nagkapuliki na na panlaba sa mga sukbutunon nan mga bata. Pinta na klorox an tagpalit sa tindahan para gajod puti-ers an mga baro nila. An iban na mga estudyante nagpapalit nan mga bag-o na sapatos hasta bag. Mahinumdom ako sa una na palitan ak ni Mama nan bag-o na bag pero di nak gamiton kay an uso sa una kay net bag. Jadto nylon na bag na stripe an design. Ipanyangehay man jadto pero kay amo may bag nan hapit tanan ugsa nagtapon-tapon. Sige lam mahuyog an lapis hasta bolpen kay molagbas man sa lungag nan net bag...

Nakatilaw na kaw nan las-ag? Kun mag-uyan, magkalipay gajod ak dajon kay mangaligo man sa uyan. Di man kaisgan isan na kun ya makadaya nan pajong. Magsinabligay dajon nan las-ag sa dayan na ginamit an tsinelas. Ana kay magkatawa-katawa man amo jaon na mainom an las-ag! Hibut-okan pero man-ngatawa da man. Ya may sab adto mga ek-ek na bacteria o uno ba... Jaon ubod nan palmera amoy isnak kun gutumon na, sangkihan an gumamela nan sujupon an likod nan buyak kay tam-is man sija...

An ak mga estudyante kuman mopalta na kun mauyan kay masipog na daw sila magpajong nan dahon nan saging. Sajonan man kaw matod jaon magbagtas sila sa highway hampan magtak-op na sinagpi na dahon? Masipog na man gani sila magbayon nan pinaksiw na isda! Sa una tiskog-tiskog na gajod an pinirito na taliki-tiki na amoy bayon. Hampan bagan mahinumdom pa man ako na tagpakaon ak ni Tay Endong nan hayuan na ija ginumuan... 

 Ay na, mo-eskuyla lam gajod bahala malisod. Kay uman kita na di-internet na man ta kuman sa una kinopyahay man lamang ta nan ipakoya nan maestra. Inday uno sab adto lamang na mga teknik nila pero nanhibayo man lam ta amo? Memorize ko pa man hangtod kuman an mga balak ni Edgar Allan Poe hasta ni Dickinson. Kuman aja na paghanapa aton mga bata kay an mga ginikanan sab nangawaya, inday hain na sila magsinungod-singod...

Taym pa matod, nahinumdom na man sab ak nan bas-oy. Ini ak pinaeskwela na amoy ak iban sa bayay sa Manila magsulig. Di karajaw makatalinungnong nan at sinultihan. Sajonan kaw na kas-a tagpadad-an ak ni Mama Belen nan sud-an hampan pangutana ko kun uno, milaong sija: BASOY SIR. SABAW NAN BASOY.

Mangayot na ta kay dukag!